ODONANS KONSÈNAN ENTRODIKSYON FARINE ETRANJE AK DEPO NAN PATI FRANSÈ ZILE SENDOMENG 

Sèlman yon lane aprè Minis Naval Fransè a, César Henri de la Luzerne te nonmen Marquis Marie-Charles du Chilleau gouvènè nan Sendomeng, Du Chilleau te propoze òdonans sa a bay kabinè lejislatif fransè a pou otorize enpòtasyon legal sereyal etranje nan Sendomeng. Se deziyèm òdonans gòvènè a te pwomilge pou li te adrese karans farin nan Sendomeng, sa ki te menase plantè yo ak lafen epi malnitrisyon.

Read Article →

KOPI LÈT M. DU CHILLEAU POU M. DE LA LUZERNE, 28 MAS 1789. Nº 35

Nan yon lèt adrese a Minis Lamarin Fransè a, César-Henri de la Luzerne, Marie-Charles du Chilleau, Gouvènè Jeneral Sendomeng lan, anonse plan l pou prezante yon òdonans ofisyèl ki ta pral pèmèt Sendomeng enpòte legalman farin ki soti Ozetazini. Lwa komès ki te favorize komèsan nasyon an nan defavè plantè kolonyal l yo te yon doleyans depi lontan nan Karayib la. Gouvènman franse a te bay yon soulajman lè l te elimine tarif nan tout pò yo nan lane 1780 ; men farin te rete yon monopòl nasyonal. Kriz grenn alimantè nan lane 1788 jiska 1789 la te anflame kesyon sa a.

Read Article →

REKÈT DEPITE ZILE SENDOMENG YO TE PREZANTE DEVAN MANM ETA JENERAL WAYÒM NAN, NAN 8 JEN 1789. 

Tandiske depi lontan zile Sendomeng te konsidere tankou l te fè pati lanpi fransè a, nan lane 1789, 10 depite kolonyal sendomeng yo te santi yo separe avek metwopòl kolonyal la. Franchman, anpil kolon te gen dezi pou yo pran endepandans yo de metwopòl la. Men, endepandans sa t ap sinyifi Lafrans ta pral sikonbe Sendomeng anba tarif dwan ak taks ki pi rèd pou tout pwodwi ki empòte nan koloni a. Depite kolonyal yo fè pati de pwopryetè tè ki pi pisan nan Sendomeng tou, sa ki te bay yo privilèj pou yo fè dappiyanp sou enterè popilè pou yon ekonomi pi janm.

Read Article →